Ieder kind is wel eens bang. Zo zijn veel kinderen een periode bang in het donker of voor monsters onder het bed (want is het fantasie of werkelijkheid?). Of ze zijn bang om gescheiden te raken van hun ouders (wie zorgt er dan voor mij?) Of voor het oordeel van leeftijdsgenoten (hoor ik er wel bij?). Wat kun je als ouder doen als je merkt dat je kind bang is?

 1.     Neem de angst serieus

Als je merkt dat je kind angstig reageert, neem de angst serieus. Vermijd uitspraken als: ‘stel je niet zo aan’ of ‘dat is toch niet eng’. Leer je kind dat angst een onderdeel van het leven is en dat iedereen het ervaart. Dus is je kind bang om af te zwemmen? Helemaal niet erg, iedereen is wel eens gespannen of angstig.

 2.     Wat zit er achter de angst

Ga met je kind op zoek naar waar hij nu precies bang voor is, wat zit er achter zijn angst? Waarom durft hij niet alleen naar boven? Of hoe komt het dat hij in de klas zijn vinger niet durft op te steken? Wat is het ergste volgens je kind wat hem op zo’n moment kan overkomen? Mijn ervaring is dat als je de reden voor de angst weet, je het gedrag van je kind beter snapt en de oplossing binnen handbereik is.

 3.     Speel met gevoelens

Laat je kind voelen dat het zijn eigen gevoel kan bepalen, ongeacht wat een ander vindt. Vertel je kind: weet je dat het mogelijk is om jezelf blij te maken, maar ook verdrietig, angstig en boos? Speel vervolgens ‘gevoelsspel’ met je kind. Stel voor aan je kind: ‘Zullen we allebei een ander gevoel opzoeken met onze ogen dicht. Als we onze ogen weer open hebben, dan vertellen we elkaar wat we voelen. Ik ben benieuwd wat jij gaat opzoeken. Misschien zoek jij wel een heel leuk gevoel en ik een nare. We mogen toch zelf weten wat we voelen!’ En om het ervaren nog wat sterker te maken, kun je ook eerst het gevoel aan elkaar uitbeelden of tekenen en bij elkaar het gevoel raden.

 4.     Gebruik de verbeelding van je kind

Kinderen hebben een rijke verbeelding waarmee hij de dingen waar hij bang voor is, heel levendig voor de geest kan halen. Deze verbeeldingskracht kun je gebruiken als positief tegenwicht tegen de angst. Laat je kind zich voorstellen hoe zijn leven eruit ziet als hij geen last meer heeft van zijn angst. Wat doet hij dan? Wat denkt hij? Hoe voelt hij zich?
Ook kun je de gewenste toestand in de fantasie al beleven. Een kind dat bang is voor een toets, kun je in zijn gedachten de toets al laten maken op de gewenste manier. Of een kind dat bang is voor honden in haar verbeelding of in fantasiespel honden laten trainen.
Als je merkt dat je kind angstig wordt, dan doe je een stapje terug in het fantasieverhaal. Het is belangrijk dat je kind zich rustig en ontspannen blijft voelen. Om zijn angst te overwinnen, heeft je kind succeservaringen nodig, bijvoorbeeld met behulp van verbeeldingskracht.

 5.     Overwin de angst en vier het succes!

Help je kind een plan te bedenken om zijn angst te overwinnen. Laat je kind zelf kleine, concrete stappen bedenken en volg het tempo van je kind. Zo geef je je kind grip op zijn angst. Een voorbeeld van een plan van een kind dat niet meer in zijn eigen bed durft te slapen, kan beginnen met overdag doen alsof je gaat slapen in je eigen bed. Eerst een paar minuutjes met papa of mama in de buurt. Daarna overdag alleen even in je bed zijn. De volgende stap is ’s avonds steeds iets langer alleen in bed, totdat je kind makkelijk in slaap kan vallen.

Begeleid je kind liefdevol in de uitvoering van zijn plan. En als het plan is uitgevoerd en de angst overwonnen is, dan vier je uiteraard samen het succes. Misschien mag je kind bepalen wat je gaat eten of ondernemen jullie samen iets leuks.

Wil je meer verhalen lezen uit de praktijk? Wil je handige tips ontvangen?

Schrijf je dan in voor Kind-wijzertje. Deze nieuwsbrief verschijnt ongeveer 6x per jaar.